Udako ikastaro batek auzoek beren energia sortzeko, kudeatzeko eta kontsumitzeko jarraibideak ematen ditu

  • GAIA klusterrak antolatuta eta BIRTUOSS (Opengela programa) proiektuko bazkideekin lankidetzan, Energia-komunitateei buruzko EHUren Udako Nazioarteko Ikastaroa Bilbon eta Urdaibain egin da.
  • Europa osoan ezarritako energia-komunitateen arrakasta-kasuak aurkeztu dira, eta herritarrak eta stakeholder-ak ahalduntzeko beharra aztertu da, horrelako proiektuetan inplikatze daitezen.

Uztailaren 4an eta 5ean, Bilbo, Gernika-Lumo eta Foruaren artean, Energia-komunitateei buruzko EHUren Udako Nazioarteko Ikastaroa egin da. Ikastaro horren ardatz nagusia energia iraunkorraren bidezko ahalduntzea da. Bertan, energetikoki positiboak diren auzoek hiri deskarbonizatuen eta jasangarrien hazi gisa duten ahalmen eraldatzailea aztertu da.

Bertaratutakoak hurbileko bulegoek eskaintzen dituzten aukeretan murgildu dira, teoriak, estrategia praktikoak eta esperientzia errealak landuz, hiria berroneratzeko prozesuetan interesa duten alderdiek parte hartu duten proba-bankuen bidez. Gainera, bisita gidatuak egin dira kasu arrakastatsuetara, hala nola Otxarkoagako ‘Otxar Opengela’ Bilbon eta Tek San Fidel energia-komunitatea Gernika-Lumon.

Ikastaro honen helburu nagusia parte-hartzaileei energia-komunitateen ezagutza sakona ematea zen, energia sortzeko eta modu iraunkorrean kudeatzeko eredu berritzaile gisa. Amaitutakoan, auzo energetikoetako ekimenen buru izateko gaituta egongo lirateke, beren inguruneetan irtenbide praktiko eta iraunkorrak aplikatuz.

Inaugurazio-jardunaldia gidatu zuten Ignacio de la Puerta Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzaren eta Hiri Agendaren zuzendari eta BIRTUOSS (Opengela Programa) proiektuaren liderrak; Momir Tabakovic Technikum Wien Zientzia Aplikatuen Unibertsitateko irakasle eta ikertzaileak; eta Jokin Garatea udako ikastaroaren zuzendari eta GAIAko nazioarteko arduradunak.

De la Puertak udako ikastaroa ireki zuen, administrazio publikoaren eta gobernuaren ikuspegitik, Opengela programarekin garatutako eredua Euskadin hedatzeko. Era berean, baieztatu zuen «energia-komunitateak eta energia-barruti positiboak trantsizio energetikoaren abangoardia direla, eta kontzeptu horiek tokiko komunitateek energia modu iraunkorrean sortzea, kudeatzea eta kontsumitzea dakartela». Helburua da «auzo lagunkoiak, bizigarriak eta digitalak» lortzea, «energia-balantze positiboko auzo bihurtzen dituzten auzoetan energia ekoizteko instalazio partekatuekin». Horrela, auzoan bertan hori biziberritzen lagunduko duten jarduera ekonomikorako aukera berriak sortuz, hala nola coworking-guneak.

Tabakovicek Prolight proiektuaren barruan dauden energia-komunitate eta -barrutien adibidea azaldu zuen. Helburua da parte hartzen duten barrutietako herritarrak gaitzea bazkide aktibo eta karbono gutxi isurtzeko beharrezko trantsizioaren arduradun bihur daitezen. Sei erakustbarruti horiek Vienan, Milanen, Gernikan, Vaasan (Finlandia), Matosinhosen (Portugal) eta Kozanin (Grezia) daude. Hare gehiago, lau barrutitan (Gernika, Milan, Matonsinhos eta Kozani) aurretiazko ondorioak atera dituzte.

Garateak esan zuen, eraginkortasun energetikoaren testuinguruan, proba-bankuek berebiziko garrantzia dutela teknologia berritzaileak eta berrikuntza energetikorako estrategiak probatzeko eta fintzeko. Esperimentatzeko, ikasteko eta praktika arrakastatsuak zabaltzeko ingurune dinamikoa eskaintzen dute.

Ondoren, jasangarritasun energetikoan leihatila bakar gisa lan egiten duten hurbileko bulegoen printzipioak eta abantailak aztertu ziren. Horretarako Txari Vallejo Bilboko Udal Etxebizitzen Arkitektoa, Nagore Urrutia UPV/EHUko CAVIAR ikerketa-taldeko kidea eta Michael Heidenreich Technikum Wien Zientzia Aplikatuen Unibertsitateko Energia Berriztagarrien saileko kidea izan ziren. Bertan, BIRTUOSS (Opengela programa) eta Prolight proiektuei lotutako onura errealak eta praktika onenak nabarmentzen dituzten kasu praktikoak aurkeztu ziren.

Vallejok Opengela Programaren ikuspegiaren printzipioak, hainbat testuingurutan aplikatzea eta inplementazio horren bidez lortutako emaitzak azaldu zituen. Metodologia honek parte-hartze komunitarioaren, neurrirako konponbideen eta tokiko baliabideen aprobetxamenduaren garrantzia azpimarratzen du. Bilboko Otxarkoagaren kasuak ere deskribatu zituen, Otxar Opengela izeneko hurbileko bulegoarekin. «Auzo hau Bilboko hiri-berroneratzearen erdigune eta guztiontzako eredu bihurtzea nahi dugu», nabarmendu zuen. Energia berriztagarriei dagokienez, Otxarkoagan, Txotena kaleko eraikinetako batean, 18 eta 24 plaka fotovoltaiko ingururen ezarpena aipatu zuen.

Urrutiak azaldu zuen hiri-berroneratzean eraikuntza-lan gehienak energiarekin lotuta daudela. «Ondo dago irtenbide pasiboetan zentratzea, eraikinen arkitekturan. Izan ere, eskain dezakegun irtenbiderik demokratikoena da. Denontzat da», esan du. Irtenbide aktiboak ere badaude, egokitze termikoan eraginkortasun energetikoa hobetzen dutenak eta barneko tenperaturen kontrol handiagoa ahalbidetzen dutenak.

Hala ere, Urrutiak ohartarazi zuen oraindik ere badagoela arrakala energetiko bat Espainian, batez ere eraikinen modelizazio fisikoaren eta maizterren portaeraren zehaztasun ezak eraginda. Eta hor, leihatila bakarrak edo hurbileko bulegoak funtsezko elementu bihurtzen dira, herritarren artean energiaren erabileraren kontzientziazioa ahaldundu eta areagotu baitezakete. Era berean, egunerokoan energiaren erabilerari buruz ematen diren ikastaroen garrantzia azpimarratu zuen.

Leihatila bakarrei buruz ere hitz egin zuen Heidenreichek, Prolight proiektuaren parte ere badenak, eta, haren arabera, «energia-eraginkortasunari eta eguzki-proiektuei buruzko aholku integralak eman behar dituzte, alderdi teknikoak eta administratiboak betez»; izan ere, «energia-komunitatearen terminoa sortu berria da, eta jendearen artean ezagutzera eman behar da».

Jokin Garateak eta Irene Bertolamik, Eurac Research-eko ikertzaileak, energia-komunitateen sorkuntzan izandako esperientziak partekatu zituzten, eta parte hartzeko eta herritarrentzako eta auzoentzako onura anitzak identifikatzeko estrategiak jorratu zituzten.

Biek adierazi zuten oso garrantzitsua dela herritarrek eta stakeholder-ek proiektu horiek komunikatzea eta onartzea, proiektu horietan parte har dezaten. Energia-komunitate horien parte direla sentitu behar dute, eta proiektuaren inpaktu positiboak bertatik bertara esperimentatu behar dituzte. Garateak Tek San Fidelen adibidea jarri zuen Gernikan, Prolight-en proiektua, non hurbilketa kultural eta sortzaile baten bidez herritarrak inplikatzea lortu den, ekimenaren parte diren San Fidel Ikastola eta Kultur Etxea bezalako kolaboratzaileen bitartez.

Alessandro Rancati, EBko Politika Laborategikoa eta Europako Bauhaus Berrian aditua; Matina Di Gallo, Planet Idea-ko proiektuen kudeatzailea, eta Paula Ferrando, GNE Finance-ko proiektuen analista, auzoen arrakastan parte-hartze komunitarioak duen garrantziaz aritu ziren.

Rancatik ohartarazi zuen auzo bat «egokitze-sistema konplexua» dela, eta ezin dela erantzuna aurreikusi parametro arrazionaletan oinarrituta, koeboluzioan oinarrituta dagoela eta ezin direla aurreikusi komunitatearen «ezkutuko talentuak». Hala, kultura-desberdintasunak, interes-gatazkak eta lehentasunak, aurretik zeuden baldintzak eta ustekabeko gertaerak egon daitezke. Halaber, komunikatzeko beharra aipatu zuen, baina ikasteko asmoz, gobernantza-eredu bat bera ere ez dela perfektua eta gardentasuna, batzuetan ekonomikoki garestia dena, konfiantzan oinarritu behar dela.

Di Gallok D2FX proiektua aurkeztu zuen, Planet Smart Cityk garatutakoa. Bertan, ekimen berritzaileak gauzatzen dira, hala nola, gamifikazioa, egoiliarrak energiaren kudeaketan aktiboki inplikatzeko. Bertan sariak jasotzen dituzte, batasuna sustatuz eta banakako ahaleginak guztiontzako onuragarriak direla erakutsiz.

Ferrandok SHAPE-EU proiektua azaldu zuen, eta beste batzuentzat inspirazio gisa balio izan duten proiektuen lau adibide jarri zituen: Vilawatt (Viladecans), Lučeko (Eslovenia) energia-komunitatea, herrialdean garatu zuen lehena; Watteco kooperatiba (Katalunia), familiei eta komunitateei energia-autosufizientzia lortzen laguntzen diena; eta Las Naves Brillen (Valentzia).

Eguneko azken hitzaldian, Pablo Agustinek, TECNALIA Ikerketa eta Berrikuntzako ikertzaileak, eta Noelia Ortizek, BUILD:INN-eko zuzendari teknikoak, barrutien mailan energia berriztagarrien potentziala aztertu zuten. Etxebizitzak berritzeko 360º-ko hainbat soluzio teknologiko eta material berritzaile aurkeztu zituzten, energetikoki positiboak diren auzoak eraikitzeko eta EBko proiektuetan arrakastaz aplikatzeko, hala nola BIRTUOSS eta drOp (zehazki, Ermuko Santa Ana auzoan).

Ikastaroko bigarren eguna Gernikan izan da, San Fidel Ikastolako auditorioan hain zuzen ere, eta eskolak duen energia komunitatera, TEK San Fidel izenekora, bisita egin zen. 600 m2-ko azalera hartzen duten 200 plaka fotovoltaiko ditu, eta inguruko 150 etxe eta saltokiri energia berriztagarria kontsumitzeko eta faktura elektrikoa murrizteko aukera ematen die. Gainera, urtean 885 tona CO2 isurtzea saihesten du, 25 urtez CO2 xurgatzen duten 3.500 zuhaitz landatzearen baliokideak.

Ondoren, Urdaibaiko Biosfera Erreserbako energia-komunitateen testuingurua aztertu da, Jose Maria Gorroño Gernika-Lumoko alkatearen, Mikel Magunazelaia Foruko alkatearen eta Javier Zuazola EDINOReko zuzendari komertzialaren eskutik, froga daitezkeen onurak nabarmentzen dituzten kasu praktikoen bitartez.

Amaitzeko, Ugaitz Gaztelu View arkitekturaren sortzaileetako bat eta Euskal Herriko Unibertsitateko irakasleak, Jokin Garatea Foruko Iraunkortasun sailburuak eta Alba Juncal UPV/EHUko CAVIAR Ikerketa Taldeko kideak energia positiboko auzoak eraikitzeko jasangarritasunaz eta eskalagarritasunaz eztabaidatu dute. Hala, energia-eraginkortasunerako berrikuntza jasangarriko ereduei buruz hitz egin da; baita inguruan naturan oinarritutako irtenbideak hartzeaz ere, eta, zehazkiago, EBko iCOSHELL proiektuari buruz, eta energia positiboko auzoetako jardunbide egokiei buruz.

Hitzaldiak amaitu ondoren, parte-hartzaileek ikasitako guztia praktikan jarri dute baterako lan artistiko baten bidez, eta eraginkortasun energetikoko eta naturan oinarritutako irtenbideetako proiektuak bisitatu dituzte Foruan.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Flandriako ordezkaritza batek hiri-berroneratzeko Opengela eredua ezagutu du

Ostegunean, hilak 6, Otxarkoagako opengelan izan zen Flandesko eskualdeko ordezkaritza bat, 50 goi-karguk eta hainbat alorretako funtzionarioek osatua, hala nola energia, ekonomia zirkularra, ingurumena, mugikortasuna, ondarea eta justizia.

Helburua zen Opengela programaren xedeak azaltzea, ikuspegi integral eta zeharkako baten bidez, eta, ondoren, auzoan zehar ibilbide bat egin zen. Bisita hau Euskadiren eta Flandesen arteko harremanaren eta Flandeseko funtzionarioen elkarteak urtero antolatzen duen bidaiaren parte da

Han izan ziren Eusko Jaurlaritza; GAIA; EDE Fundazioa; Build:Inn; Bilboko Udal Etxebizitzak eta ACLIMAko ordezkariak.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Alex Carrascosa (EDE): “Konfiantza sortzeko gaitasuna da ‘opengelen’ indar handia”

Alex Carrascosa EDE Fundazioko aholkularia da, Opengela programa garatzen ari den BIRTUOSS proiektuko bazkide gisa parte hartzen duen erakundeetako bat. Entzuteko lan baten bidez, hirien berroneratzea zabaltzea ardatz duen programa europar honetan parte hartzen duten pertsona guztien testigantzak jasotzen ditu: haien kezkak, kexak, balorazioak, hobetzeko proposamenak, etab.

Elkarrizketa honetan, fundazioak proiektuan izan duen zeregina azaldu du, eta Txonta eta Otxarkoaga auzoetako esperientzia pilotuetan parte hartu duten pertsonek hurbiltasun-bulegoen (‘opengelen’) zerbitzuari buruz 2023. urtearen amaieran egin zuten azterketaren xehetasunak eman ditu: elaborazio-prozesua, zerbitzuan hautemandako ahuleziak eta indarguneak, ikasitako lezioak, hobekuntza-proposamen aipatuenak eta azterlanetik atera zituzten ondorioak.

Zein da EDE Fundazioaren zeregina Opengela proiektuan?

Hiri-berroneratze prozesu osoan, zehazki eraikinak birgaitzeko obretan, gu alderdi sozialaz arduratzen gara, eta bertan esku hartzen duten pertsonen lanik gizatiarrenaren aldea jorratzeaz. Ez bakarrik errehabilitazioaren ondorioak esperimentatu edo biziko dituzten pertsonena, baita obra horretan parte hartzen duten eragile guztiena ere.

EDE Fundazioak entzuteko lana egiten du, lehenik eta behin onuradunen artean, egoera zaurgarrian baitaude. Izan ere, azkenean, hiri-berroneratze prozesu horiek etxebizitza-parke zaharretan egiten ari dira, horietako asko erregimen sozialean. Etxebizitza oso sinpleak dituzten eraikinak dira, energia-eraginkortasuneko baldintzei erantzuten ez dietenak, irisgarritasun-zailtasunak dituztenak edo askotariko arazoak dituztenak. Eta, gainera, herritarrak, oro har, adinekoak dira, eta habitat horiek guztiak beren beharretara egokitu behar dira. Beraz, hiri-berroneratze-prozesu horiek populazio bat, biztanle-gune bat edo premia ekonomiko, formatibo eta komunikazionalak dituzten pertsonen multzo bat dagoen edo identifikatuta dagoen lekuetan egiten dira, eta euskarria eta laguntza instituzionala behar dute. Pertsona horien errealitatea entzuten dugu.

Duela gutxi, azterlan baten ondorioak aurkeztu zenizkieten Opengelako bazkideei. Kontaiguzu xehetasun gehiago zeri buruz ari den.

Azterlana, funtsean, hiri-berroneratzeko esku-hartzeetan parte hartzen duten sektore profesional guztiak eta onuradunak identifikatzean zetzan, hau da, inplikatutako pertsona guztiak identifikatzean. Eraikinak birgaitzeko edo hiria osotasunean berroneratzeko prozesuan zerikusia duten hezur-haragizko pertsonak identifikatzea. Hiru talde handi ditugu. Lehenengoa, birgaituko diren eraikinetan dauden etxebizitzen onuradunak edo jabeak izango lirateke; bigarrena, opengeletako langileak; eta hirugarrena, eraikinak birgaitzeko eta hiria berroneratzeko lanetan parte hartu duten erakunde profesionalak. Helburua zen talde horietako erreferentziazko pertsonak aurkitzea, elkarrizketatzea eta hiru talde horiei buruzko informazio posible eta sentikor guztia biltzea. Eta hemen bai, ñabardura bat egin nahi dut nahasteak saihesteko: txostenean baloratzen duguna ez da eraikinak birgaitzeko edo hiria berroneratzeko obrei buruz dagoen gogobetetze-maila, Opengela zerbitzuari buruzkoa baizik. Beraz, txostenaren edukiak eta emaitzak zerbitzuaren ingurukoak dira: zerbitzuaren protagonistak, zerbitzua eskaintzen duten langileak, zerbitzua eskaintzen duten onuradunak eta horretan laguntzen duten profesionalak.

Nolakoa izan zen azterlana egiteko prozesua?

Lehenik, interes-taldeak identifikatu genituen. Identifikatu ondoren, talde bakoitzeko erreferentziazko pertsonak bilatu genituen. Azterlana bi auzori buruz egin zen: Otxarkoagari buruz (Bilbo) eta Txontari buruz (Eibar). Beraz, Otxarkoagaren kasuan Bilboko Udal Etxebizitzak erakundearekin eta Txontaren kasuan Degebesa Tokiko Garapen Agentziarekin elkarrizketatu ginen, eta, hortik aurrera, bulegoetan zerbitzua ematen ari diren talde edo pertsonak aurkitu genituen, haiekin elkarrizketatzeko. Bulegoetako taldeak elkarrizketatu ondoren, elkarrizketa bat egin nahi zuten edo zerbitzuari buruzko galdetegi bati erantzun nahi zioten bizilagunekin harremanetan jartzen lagundu ziguten. Galdera-sortan galdera hauek egiten genituen: bulegorako irisgarritasunari buruz edo ‘opengelatik’ bizilagunei emandako informazioari buruz; aholkularitzari eta laguntzari buruz; finantzaketa-mekanismoei buruz, halakorik izan bazen; eta berroneratzearen ondoko esperientziari buruz. Azken puntu horretan ezin izan zen termino absolututan hitz egin bi lekuetako batean ere, oraindik amaitu gabeko edo hasteke zeuden obrak zeudelako.

Gainera, ‘opengelen’ bidez, obretan esku hartu zuten profesionalak ere aurkitu genituen: arkitektura-estudioak, eraikuntza-enpresak eta tartean zeuden beste pertsona eta erakunde batzuk, hala nola finken administratzaileak. Idatzi eta bi bilera presentzialetara gonbidatu genituen. Elkarrizketek balio handia izan zuten, oso gomendio interesgarriak ekarri baitzizkiguten.

Azterlanean xehetasun handiagoz sartzearren: zeintzuk izan ziren Opengela zerbitzuaren indargune nagusiak?

Identifikatutako indar handiena zerbitzuaren iritzi positiboaren inguruko adostasuna da. Kontsultatutako hiru taldeek oso modu positiboan baloratu zuten. Auzotarren kasuan positiboagoa da, Opengela zerbitzua aliatu teknikoa delako, hainbat esparrutan autoritatea duena eta solaskide gisa laguntzen diena. Testuinguru tekniko eta juridikoa ondo ezagutzen duen erakunde bat ondoan izateak erabiltzaileen premien eta erakunde profesionalek eskaintzen duten produktuaren arteko bitartekaritza ahalbidetzen du. Harreman hori, normalean, oso bertikala eta desorekatua izaten da; ‘opengelari’ esker, orekatu eta horizontalizatu egiten da.

Baina, aldi berean, erakunde profesionalentzat ere oso eragin positiboa du zerbitzuak, lana arintzen dien bitartekotza-lana egiten baitu, eta, gainera, iragazki moduko bat da. Lanek era guztietako problematikak dakartzate berekin, pertsonen egunerokotasunaren alderdi pertsonaletan eta egunerokoetan eragiten dutenak. Opengelak «telefono gorri» horretatik askatzen ditu. Era berean, bulegoak zerbitzua «gizatiartzen» laguntzen zien; izan ere, askotan enpresaren interesetik gehiago jarduten da bezeroaren interesetik baino.

Opengelaren beste indargune handi bat profil desberdinak konbinatzen dituen talde bat izatea da. Otxarkoagan, neurri handi batean Udal Etxebizitzek izan duten rolak bete du diziplinartekotasun hori, baina Txontan ezinezkoa izan zen, hainbat arrazoirengatik; izan ere, pertsona bakarra zegoen bulegoan. Horregatik, beharrezkoa da eratzen diren bulego berrietan edo dagoeneko irekita daudenetan argi identifikatutako lau profil egotea: teknikoa, legala, administratiboa eta soziala.

Eta ahuleziak?

Azken profil hori (soziala) nabarmendu nahi nuen, gizarte-langileak izateko premiaren bidez. Izan ere, figura horiek inklusio-sistema guztiek dituzte, eta funtsezkoak dira errehabilitazioaren eskakizunen eta kaltetutako pertsonen errealitateen arteko lotura neuronal gisa lan egiteko. Izan ere, esan liteke gizarte-langileek aktibatzen eta garatzen dutela beharrezko gainerako profilen sentsibilitaterik gizatiarrena.

Azkenean, jabe eta maizter multzo bati buruz ari gara, eta, mekanismo posible guztiak bultzatzen badira ere, beti egongo da gutxienez bizikidetza-unitate bat etxebizitza batean kate konplexu horretan engranatzea zailduko edo eragotziko dion arazo batekin. Katebegi batek huts egiten duen ezeri ez baitzaio katea erabat kaltetzen. Hori dela eta, gizarte-langilearen figura ezinbesteko bihurtzen da; izan ere, dagoena laguntzeaz eta detektatzeaz gain, bereziki sentibera da engranajea hautsi dezaketen gertakari horiekiko.

Horrekin lotutako beste alderdi bat ere badago: bazterketak bizitza pertsonalaren alderdi asko hartzen ditu bere baitan, eta desabantaila pertsonaleko egoera kroniko bihurtu edo konplexuago bihurtu daitekeen bezala, populazio batzuetan «zonifikatu» ere egin daiteke. Beraz, beharrezkoa da ulertzea zer gertatzen den leku horietan, kontua ez baita etxebizitzen baldintza fisikoei irtenbideak ematea, bizkar gainean motxila astunak dituzten pertsonen errealitatea konpontzen laguntzea baizik.

Zure ustez, zeintzuk izan dira hilabete hauetan ikasi dituzuen ikasgai nagusiak?

Elkarrizketatutako kolektibo eta pertsona guztiak bat zetozen Opengela zerbitzuak arlo tekniko, sozial, legal eta administratibo guztiak barne hartzeko premian, baina harreman-eskumenei ere erantzun behar zien. Hori oso garrantzitsua izan da, «pertsonalizatzea»; izan ere, azkenean, esku-hartze bakoitzaren muturrean, eragin hori jasoko duen pertsona-multzo bat dago, ona edo txarra izan.

Beste gai bat ere jorratu zen: laguntza ekonomikoak. Bi arazo izan ziren horien inguruan. Alde batetik, finantzaketa-ildo desberdinak egotea eta denboran nahiz kudeaketan koordinaziorik ez izatea, eta hori oraindik ere erronka bat da zerbitzuarentzat. Bestalde, jabeen tokitik, dirulaguntzak ordaintzeko unea ez dator bat obrak ordaintzeko epearekin, eta horrek aldez aurretik diru-kopuru garestiak ordaintzea eskatzen du. Beraz, erkidegoei eta, batez ere, pertsona ahulenei finantzaketa-mekanismoak emateko erronka gehitu da.

Zer hobekuntza-proposamen aipatu dira gehien?

Bada alde batera utzi ezin dugun kontu bat: Opengela zerbitzuko langileak (edo subrogazioa) mantentzea, gutxienez birgaitze-obrek irauten duten denboran, errehabilitazioaren ostekoa barne. Obrak egiten ari diren bitartean, bizilagunek bulegoan erreferentziazko pertsona berberak izan beharko lituzketela pentsatu behar dugu; izan ere, zailtasunik handiena, edozein giza prozesutan bezala, eragile guztiek zerbitzuaren «gakotzat» jotzen duten konfiantza sortzea da. Behin konfiantza hori sortuta, zentzugabea litzateke, baldintza administratibo hutsagatik, jarraitutasuna etetea eta bulegoko karguari buruzko erreferentziak aldatzea, zerbitzua desitxuratuko litzatekeelako eta erabiltzaileengan ezinegon handia eragingo lukeelako. Azken batean, administrazio-epe edo -mekanismo guztiak konfiantza hori errespetatzera eta zaintzera egokitzea da kontua, eta hori da, berriz diot, ‘opengelaren’ baliorik preziatuena.

EDE Fundazioak, Opengelako bazkide soziala den aldetik, zer ondorio atera ditu azterlan hau egin zuenetik?

Opengela, publikoa edo publiko-pribatua izan, zerbitzu bat da. Beraz, herritarrei begira ezartzen da, eta, beraz, konfiantza sortzea da haren funtsezko balioa. Izan ere, «leihatila bakartzat» hartzen den arren, areto irekia da –eta hala egiaztatu dugu–, non auzotasuna adieraz daitekeen eta arreta jaso. Arreta-eredu hori ez dator bat erakusmahai klasikoarekin, askotan despatxatu egiten baikaituzte, arazo bat bagina bezala. Opengelak alderantziz jokatzen du: pertsonak konponbidearen ‘arte eta parte’ gisa ulertuz. Horri lotutako beste ezaugarri bat da mahai txiki gisa jokatzen duela, «inklusiokoa» baino gehiago, bai behintzat «arretakoa»; izan ere, eraikinen birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen errealitateetan eragiten duten plano eta inpaktu desberdinen jakitun den espazioa da, eta, ondorioz, profil anitzeko zerbitzu baten bidez heltzen die plano horiei.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Sestaoko Vista Alegreko opengelak sari bat jaso du Madrilen, hiri-berroneratze integralerako proiektuagatik

  • Aitorpena Etxebizitza eta Lurzoruaren Kudeatzaile Publikoen Espainiako Elkarteak (AVS) eskaini du. Epaimahaiak ekimen komunitarioa bultzatu izana nabarmendu du, auzokoen beharrezko lankidetza bilatuz; Hurbiltasun Bulegoak bizilagunei zerbitzu globala ematen die eta ekimenaren finantzaketa publiko-pribatua.

    Etxebizitza eta Lurzoruaren Kudeatzaile Publikoen Espainiako Elkarteak (AVS) banatzen dituen sarien hamargarren edizioan, Sestao Berri saritu dute Vista Alegre auzoaren hiri-berroneratze integralerako eta Vista Alegre taldearen egitura, energia, irisgarritasuna eta bizigarritasuna hobetzeko proiektuagatik; zehazki, 1etik 11ra bitarteko atariengatik.

    1914an eraikitako talde horrek 93 etxebizitza ditu eta etxadi itxien tipologia du. Orain, egitura finkatzeko, energia-eraginkortasuna hobetzeko, igogailuak jartzeko eta etxebizitzen bizigarritasuna hobetzeko lanak egiten ari dira; bertan, barruko patiora eramaten duten terrazak eraikitzen ari dira. Era berean, hiri-ingurunea hobetzen ari da, besteak beste, uraren, elektrizitatearen, gasaren eta telekomunikazioen azpiegiturak berrituz; eguzki-panel fotovoltaikoak instalatuz; auzorako wifi sarea sortuz; edo etxebizitzen portaera energetikoa monitorizatuz.

    Sestao Berrik azaltzen duen bezala, «eraikitako multzoaren eta auzoaren itxura hobetzeaz gain, obra horien azken helburua auzokideengan eragin positiboa lortzea da, errealitate sozioekonomikoa identifikatuz eta auzoaren gizarte-kohesioa ikuspegi integratzaile batetik hobetu eta bultzatuko duten ekintzak garatuz, hiriko zerbitzu guztietara iristeko oztopoak ezabatuz».

    Iñigo Bonet eta Luiskar Delgado arkitekto teknikari eta Sestao Berriko zuzendari kudeatzaile eta Sestaoko Vista Alegre Opengelako arduradunak, hurrenez hurren, jaso zuten saria Madrilen.

    Zorionak! 👏

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Adituen aholku-batzorde batean oinarritu da Opengela proiektua aberasteko helburuarekin 

  • Maiatzaren 24an, bigarren bilera egin zen, hiri-berroneratzearen balio-kate osoko 11 erakundeko ordezkariekin. 

Opengela ereduak hiri-berroneratzearekin lotutako soluzio berritzaileak garatzen ditu, eta irtenbide horiek Europako Batzordearen LIFE programak finantzatutako BIRTUOSS proiektu europarraren bidez ari dira hedatzen. Proiektu honetan partzuergoa osatzen duten 14 erakundeez gain, aholku-batzorde bat eratu da, hiri-berroneratzearen balio-kate osoko adituez osatua.

Maiatzaren 24an bildu zen bigarren aldiz kontseilu hori, eta 11 erakundek osatzen dute. Erakunde horiek beren ezagutza ematen dute proiektuaren emaitzak kontrastatu eta aberasteko. Ordezkariek hiri-berroneratzean funtsezkoak diren zenbait gai bideratzen lagundu zuten. Era berean, adierazi zutenenez, aurrerapenak bide onetik doaz, eta Opengela “oso proiektua arrakastatsua” da Europako hainbat erakundetan. Izan ere Opengela eredua EB osoan errepikatzearen alde daude.

Kontseiluan Euskal Autonomia Erkidegoko eta Europako erakundeak daude ordezkatuta. Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren (EHAEO), Bizkaiko Aparejadore eta Arkitekto Teknikoen Elkargo Ofizialaren (COAATBI) eta eraikuntza-enpresen eta enpresa sustatzaileen patronalen (ASCOBI) (Bizkaia), ASCONGI (Gipuzkoa) eta SEA Uneca (Araba) bitartez, arkitekturako profesionalen kolektiboa sartzen da, zeinek bere arloan ezagutza teknikoak eta aholkuak ematen baititu.

Euskadiko Udalen Elkartea (Eudel) ere aholku batzordeko kide da. Herri Administrazioari buruzko ezagutzarekin eta ikuspegiarekin laguntzen du, eta Opengelan garatutako konponbideak merkatuan azkarrago ezartzeko ideiekin laguntzen du. Estatuko Administrazioa ere batzordearen parte da, Etxebizitza eta Hiri Agenda Ministerioaren bidez (MIVAU).

Europaren ikuspegia

Nazioarteko erakundeen presentzia nabarmena da aholku-batzordean. Adibide bat Renovate Europe da, Efficient Buildings Europe-ren ekimena, 2050era arte higiezinen parkearen energia-eskaria % 80 murriztera bideratua.

Eta beste kide bat Housing Europe da, Etxebizitza Publiko, Kooperatiba eta Sozialaren Europako Federazioa, 25 milioi etxe inguru kudeatzen dituena, Europan dauden etxebizitzen % 11 inguru. Dimentsio soziala ematen du, eta Opengela partzuergoan parte hartu zuen Europako aurreko proiektuan (HIROSS4all), 2019tik 2023ra Horizon 2020 programaren finantzazioa jaso zuena. Proiektuaren irisgarritasunean eta jasangarritasunean jartzen du arreta, pertsonen onurarako.

Halaber, Europako ikuspegia eta klima-aldaketarekin lotutako informazioa Climate-KIC -ek ematen du. Europako Berrikuntza eta Teknologia Institutuaren (EIT) komunitateetako bat da, eta Hiri Misioaren Europako plataforma koordinatzen du, eta, UPMrekin batera, citiES 2030 ekimena gidatzen du Espainian.

Era berean, etxebizitzen jabeen ikuspuntua ziurtatuta dago Jabeen Nazioarteko Batasunaren (UIPI) presentziarekin, 28 herrialdetako 31 erakunde eta Euskadin ordezkaritza duen elkartea.

Aditu-talde horrek guztiak Opengela programa garatzeko eta hobetzeko aholkuak ematen dizkio BIRTUOSS partzuergoari, eta hiri-berroneratzearen eremuan balio-katearen barruan garrantzitsuak diren beste eragile batzuen ikuspuntuarekin laguntzen du. Proiektu europarrak irauten duen bitartean parte hartzea aurreikusten da. Ekarpen hori funtsezkotzat jotzen da BIRTUOSSen kalitatezko kudeaketa-eredu bat garatzeko, auzo-eskalako hiri-eraldaketan oinarritutako ikuspegi integral batekin.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Euskadiko enpresek hamar irtenbide berritzaile proposatu dituzte hirien berroneratze prozesuan laguntzeko 

  • Ekimenaren helburua Bilboko TorreUrizar auzoan aplikatu ahal izatea da, proba-eremu gisa.
  • Ignacio de la Puertaren arabera, Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzaren eta Hiri Agendaren zuzendari eta BIRTUOSS proiektuaren koordinatzailea, Opengela “herritarrengan konfiantza sortuko duen marka izango da”.

Maiatzaren 24an, Bilboko Bizkaia Plaza Eraikinean Opengelak antolatutako workshop bat eman zen. Bertan, eraikuntzaren, ingurumenaren eta digitalizazioaren sektoreekin zerikusia duten hainbat euskal enpresak hainbat irtenbide berritzaile aurkeztu zituzten, gero Bilboko TorreUrizar auzoan aplikatu ahal izateko. Irtenbide horiek ‘living lab’ edo proba-eremu gisa erabiltzen ari dira, iazko irailean hasi zen BIRTUOSS proiektu europarrerako.

Gaur egun, TorreUrizarren helburuak irisgarritasuna hobetzea da, igogailua ez duten atarietan igogailua instalatuz, energia-eskaria murriztuz eta efizientzia hobea lortuz. Adibidez, inguratzaile sistemetan landuz, estalkian plaka fotovoltaikoak instalatuz, termoak gas-galdarekin ordezkatuz edo etxebizitzetan erradiadoreak instalatuz. Hala azaldu zuen Txari Vallejo Bilboko Udal Etxebizitzen arkitektoak, eta gainera, eraikineko aparkalekuan elektrolinera bat jartzea ere aipatu zuen. “Proposamen horiekin aurrezpenaren % 63 inguru lortzen dugu, eta, horrela, finantzazioaren % 80ra iristea lortzen dugu”, azaldu zuen Vallejok.

Gainera, arkitektoak adierazi zuenez, “adostasuna, ilusioa eta ahalmen ekonomikoa” funtsezkoak dira. “Jabekideen komunitateak ahalmentzen ari gara esku-hartze horiek egin ditzaten. Errehabilitatzeko nahia piztu dugu”, adierazi zuen.

Aurkeztutako irtenbide berritzaileak aplikatu ahal izateko, lankidetza publiko-pribatua, komunikazioa eta kontzientziazioa beharrezkoak dira. Hori da workshopetik ateratako ondorio nagusietako bat. Horrela, Energiaren Euskal Erakundetik (EEE), Sagrario Enerizek energia berriztagarrien hedapenaren beharraz hitz egin zuen, baina bakoitza planteatzen diren hiri-inguruneko espazio eta baldintzetara egokitu behar dela azpimarratuz.

Halaber, espazio publikoetan energia autokontsumoaren ideia planteatu zuen, eta Euskadiko autokontsumoko zenbait energia-komunitateren kasuak azaldu zituen, hala nola Otxarkoagan edo Lasarte-Orian autokontsumo partekatuko energia-komunitateena edo Sestaoko Txabarri El Sol auzoarena, udal-jabetzako biomasako bero-sare baten bidez. Kasu horiek guztiek energia berriztagarriak, tokikoak eta kolektiboak dira. Azkenik, Enerizek adierazi zuenez, herritarrekiko komunikazioa eta parte-hartze irekia ezinbestekoak dira herritar guztiak inplikatzeko.

Opengelan parte hartzen duten hiru euskal klusterrek ere parte hartu zuten. Build:Inn-en eskutik, eraikuntzaren sektorea biltzen duen klusterra, zenbait irtenbide industrializatu eta energia-eraginkortasunekoak azaldu ziren, neurri pasiboak eta aktiboak aplikatuz. Marta Epeldek hasteko aipatu zuenez, “birgaitze-lanak hasiera batean nekagarriak dira”. Beraz, klusterrak (lehen Eraikune deitua) irtenbide aktibo eta pasibo batzuk helarazi zituen, egoiliarrei ahalik eta kalte gutxien eragiteko garatuak.

Pasiboen artean nabarmenena, eta “birgaitze energetikoaren osagai kritikoa”, fatxaden isolamendua da, SATE zehazki, baina “hasiera besterik ez da”. Izan ere, gaur egun, argitaratutako zuzentarauek berroneratze sakonak eta integralak eskatzen dituzte, energia-aurrezpen nabarmenarekin, eta, beraz, esku hartzeko orduan, eraikinen orokortasunean oinarritu behar da. “Ez ditzagun ahaztu egur-lanak, zubi termikoak, kontrolik gabeko aireztapenak eragin ditzakeen galerak, hermetikotasun txarra, fatxadan gaizki ahokatuta dagoen leihoa edo aireztatze-sistema zaharra”, azaldu zuen.

Soluzio aktiboen artean, besteak beste, eguzki-panel termikoak edo sistema fotovoltaiko partekatuak instalatzea.

Era berean, Epeldek aipatu zuenez, material eta elementu aurrefabrikatuek garrantzi handia dute obrak ahalik eta azkarren egiteko eta, aldi berean, auzokoak ahalik eta gutxien oztopatzeko. Obretan parte hartzen duten pertsonak ere aipatu zituen, eta “sentsibilitate tekniko hori guztia” izan behar dutela adierazi zuen, baina baita pertsonekin aritzen direla ere.

ACLIMAk, eta, zehazki, Juan Antonio Gascónek, naturan oinarritutako hiri-soluzioen berri eman zuen, eta, azaldu zuenez, onura ugari dakarzkie hiriei eta biztanleei, hala nola klima-aldaketa arintzea eta klima-aldaketara egokitzea; euri-uren mantenu-eremuak sortzea; giza eta hiri-erosotasuna; biodibertsitatea hobetzea, hiri-nekazaritza, airearen eta uraren kalitatea, eta karbono-emisio gutxiko irtenbideei laguntzea. Gainera, giza eta hiri-psikologian eta -osasunean laguntzen dute. “Kontua hiriak berregitea da, gizakiaren habitat naturala natura baita, ez asfaltoa”, adierazi zuen Gascónek.

Eraikinaren eskalan, adibidez, landare-estalkiak edo -fatxadak daude, eta hiri-eskalan, landare-itzalak edo zoladura iragazkorrak. Dagoeneko badira Euskadin soluzio horiek abian jarri diren zenbait leku, hala nola Europa Biltzar Jauregian (Gasteiz), Legazpin, Igeldon edo Idiazabalen. Estatu mailan, Bartzelona aitzindarietako bat da eta bertan mota horretako hainbat ekintza egin dira.

Hala ere, Gascónek adierazi zuenez, naturan oinarritutako era horretako irtenbideak aplikatzen dituzten enpresak badauden arren, ez dituzte aplikatzen, beste faktore batzuek ere eragiten dutelako, hala nola herritarren ezjakintasunak.

Azkenik, GAIAko ordezkaria den Itziar Vidorretak ezagutza-teknologietan oinarritutako irtenbideen ikuspegia eman zuen. Vidorretak azpimarratu zuenez, Opengela bezalako modelo batean, “klusterren arteko lankidetza funtsezkoa da”. Era berean, gaur egun merkatuan dauden soluzioak biltzen dituen teknologia-mapa bat aurkeztu zuen.

GoroldioTEK nabarmendu zuen Vidorretak, Madrilgo Unibertsitate Autonomoarekin lankidetzan egina. “Naturan oinarritutako irtenbidea, goroldioa, erabiltzeko aplikazioa da, baina monitorizazio-teknologiak ditu atzean, kontsumoak kontrolatzeko balio dutenak, eta aplikazio praktiko bat du, informazio-panelen bidez edo autobus-geltokietan ere aplika daitekeena”, azaldu zuen.

“Eraikinaren eskala auzora igo”

Jardunaldiari hasiera emateko, Ignacio de la Puerta Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintza eta Hiri Agendaren zuzendariak hitzaldia eman zuen. Opengelaren diagnostiko bat egin zuen 2019an sortu zenetik, Horizon 2020 Europako esparru-programaren bidez finantzatutako proiektu gisa, eta, gaur egun, Europako Batzordeak LIFE programaren bidez emandako konfiantzari esker jarraitzen du, BIRTUOSS izeneko proiektu batekin. Duela lau urte Txontan (Eibar) eta Otxarkoagan (Bilbo) hasi zen hurbiltasun-bulegoen bidezko hiri-berroneratze zerbitzu hori Euskadiko beste 23 herritara zabaldu da, eta eredu da Estatuko eta Europar Batasuneko beste udalerri batzuentzat.

Arrakasta horrek hobetzen jarraitzera bultzatzen du, eta etapa berri honen helburu nagusietako bat eraikinetik auzorako jarduketa-eskala igotzea da, eredu erraz, integratzaile eta sinple baten bidez. Eredu horrek funtsezko alderdiak barne hartuko ditu, hala nola eraginkortasun energetikoa; finantzaketa eskuragarria; zerbitzuak emateko esparru juridiko bat; IKT tresnak eta etxeen digitalizazioa; Eraikinaren Pasaportea; naturan oinarritutako irtenbideak edo energiaren erabilerari buruzko gaikuntza eta aholkularitza. Gainera, dimentsio soziala integratu nahi da, pobrezia energetikoari eta osasunari aurre egiteko eta komunikazio- eta baterako diseinu-estrategiak hobetzeko aukera emanez, erabiltzailea erabakiak hartzen inplikatzeko. Azken batean, auzoa izango da berroneratze-prozesuaren erdigunea.

Proiektuaren koordinatzaileak azpimarratu zuenez, beharrezkoa da kudeaketa-erakunde bat sortzea, proiektu publikoko bazkideen arteko lankidetza bidez, herritarrei konfiantza emango dien marka sortu ahal izateko.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Opengelak erronka bota die euskal enpresei hiria berroneratzeko irtenbide berritzaileak identifikatzeko

  • Maiatzaren 24an, ostirala, Bizkaia Plaza eraikinean Europako proiektuaren bazkide diren zenbait erakundek hartuko dute parte, hala nola Eusko Jaurlaritzak, Build Inn, Aclima eta Gaia klusterrek, EEEk, Bilboko Udal Etxebizitzak eta Cíclicak.

Ba al dago berrikuntzarako eta irtenbide berriak bilatzeko tarterik hiri-berroneratzearen esparruan? Ostiral honetan, hilak 24, Bizkaia Plaza eraikinean, Opengelak, hiria berroneratzearen euskal ereduak, eraikuntza, ingurumena eta digitalizazioa bezalako sektoreetako enpresak deitu ditu erronka hori planteatzera.

Egun horretan workshop bat egingo da, hiria berroneratzeko prozesu integraletan inplementatzeko irtenbide berritzaileak eta bideragarriak identifikatzeko helburuarekin. Irtenbide horiek hainbat eremutatik irits daitezke. Horregatik, jardunaldian sektore desberdinetako eragileak izango dira. Horiek guztiek LIFE programak finantzatutako eta Euskadin 2019an hasitako Opengela eredua zabaltzen eta hobetzen ari den Europako BIRTUOSS proiektuan bazkide gisa parte hartzen dute.

Jardunaldiak Administrazioaren ikuspegia erakutsiko du, Ignacio de la Puerta Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzaren eta Hiri Agendaren zuzendariaren bitartez. Berak emango dio hasiera mintegiari, 11:00etan, BIRTUOSS-Opengelaren esparrua kokatzeko.

Bere hitzaldiaren ondoren, TorreUrizar Bilboko auzoaren kasua ezagutuko da, berrikuntza horietarako ‘living lab’ edo proba banku gisa erabiltzen ari dena. Bertan ‘opengela’ izeneko hurbileko bulego bat duen Bilboko Udal Etxebizitzak (VVMM), proiektuaren egungo egoera azalduko du.

Horrez gain, Cíclicako arduradunek Euskadin eraikitako parkearen karakterizazioan eta arkitektura, komunitatea eta ingurumena bezalako hiru elementuren integrazioan egindako lanaren berri emango dute. Gainera, Eraikinetako Eraginkortasun Energetikoari buruzko Europako Zuzentarauaren (EPBD, ingelesezko sigletan) berrikuspenaren transposizioa egiteko garatu diren tresnak ere azalduko dituzte. Tresna horrek industria-sektorearekin, Eraikinaren Pasaportearekin eta Eraikinaren Erregistro Digitalarekin interakzioa ahalbidetzen duten ibilbide-orriak definitzen laguntzen du.

Opengelako bazkideek euskal enpresei planteatuko dizkieten erronkak energia-eraginkortasunean, irtenbide industrializatuetan, naturan oinarritutako soluzioetan eta IKTen integrazioan oinarritzen dira batez ere.

Horretarako, Energiaren Euskal Erakundeko (EEE) ordezkariek eta hiru klusterrek parte hartuko dute: Build Inn (lehen Eraikune), Aclima eta Gaia. Horiek guztiak Europako proiektuaren parte dira.

Esku-hartze horien ondoren, bertaratutako enpresekin kontrastatuko da, planteatutako erronketarako irtenbide posibleak baliozkotzeko. Besteak beste, honako alderdi hauek hartuko dira kontuan: bideragarritasun ekonomikoa, zailtasun teknikoa, hurbileko merkatu baten eskuragarritasuna edo birgaitze-prozesuetan egiazko ezarpena. Konponbideak bateratu ondoren, jardunaldiaren ondorioekin amaituko da.

Hitzordua 11:00etatik 14:00etara izango da eta kluster horietako kide diren enpresei zuzenduta dago bereziki. Egitarau osoa hemen kontsulta daiteke.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Dagoeneko zabalik dago Opengelaren webgune berria 

Dagoeneko zabalik dago Opengelaren webgune berria 

Otsailaren 16an, ostirala, jarri zen martxan Opengelaren webgune berria, BIRTUOSS proiektu europarraren informazio-iturri nagusia izango dena.

Horrela, interesdunek Opengela zer den, nori zuzenduta dagoen eta Opengela bulegorik hurbilena non dagoen kontsultatu ahal izango dute, eskura dituzten laguntzei buruzko informazioa jaso nahi badute.

Gainera, web orrian ‘Auzoak’ izeneko atala gehitu da. Atal horretan, Euskadiko hiri-berroneratzeko programa hau zabaltzen den leku guztiak agertzen dira, bakoitzari buruzko informazio nagusiarekin, lurraldeka banatuta. Guztira, 25 auzo dira eta 3.200 familia baino gehiago proiektu horren onurak lortu dituztenak. Horietako askotan, eraikinen birgaitze integralaz gain, ingurua birmoldatzeko lanak gauzatzen dira, eta herritar horientzako berariazko enplegu-planak garatzen dira.

Era berean, ‘Harremana’ atalean, ikusgarriagoa izan dadin, mapa bat gehitu da. Mapa horretan, Euskadin gaur egun dauden opengela operatibo guztiak ikus daitezke, eta, horrez gain, informazio eskuragarria egiten duten mapa-zabalgarriak kontsulta daitezke, Opengela bakoitzaren kontaktu datu nagusiekin eta arreta ordutegiekin.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Opengela programa hiri-berroneratze integralerako erreferentzia gisa aurkeztu da Bruselan

Opengela programa hiri-berroneratze integralerako erreferentzia gisa aurkeztu da Bruselan

  • Eusko Jaurlaritzak antolatutako ekitaldian Europako Batzordeko eta Europako Parlamentuko kide gailenak bildu ziren, baita finantza-sektoreko, industriako, ikerketako eta hirugarren sektoreko ordezkariak ere. 

Otsailaren 15ean, Eusko Jaurlaritzak hitzaldi bat antolatu zuen Euskadiren Bruselako Ordezkaritzan, helburu bikoitzarekin. Alde batetik, eragile europarrei Opengelaren bidez garatzen ari den hiri-berroneratzea eta Euskadin egindako aurrerapenak aurkeztu ziren, eta BIRTUOSS proiektu europar berria nola garatzen ari den azaldu zen. Bestetik, Europako eragileen ekarpenak jaso ziren, eta gai horretan Europar Batasuneko legeria ezartzea errazteko eredu eraginkorrak nola garatu azaldu zen.

Biltzarrean hiri-berroneratze integralaren arloa jorratu zen, Euskadiko eta Europako ikuspegitik, eta funtsezko lau alderditan jarri zen arreta: gizarteratzea, enpleguaren sustapena eta bizitza osoan zehar ikastea, hainbat sektoretako enpresen eta ETEen inplikazioa, finantzaketa inklusiboa eta birgaitzea pasaportearen eta eraikinaren erregistro digitalaren bidez monitorizatzea errazteko tresnak.

Ekitaldian izan ziren Opengela – BIRTUOSS-en hainbat kide: Ignacio de la Puerta, Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzako eta Hiri Agendako zuzendaria; Jon Ansoleaga, Build: inn-eko zuzendari nagusia; Olga Martín, Aclima-ko zuzendari nagusia; Alex Carrascosa, EDE Fundazioko kidea; Jokin Garatea, GAIAko talde exekutiboko kidea; Andoni Hidalgo, Gabineteseis-eko in-house consultant; Jose Ramón López, Energiaren Euskal Erakundekoa (EEE) eta Marta Lupatelli, Fedarene -ko proiektuen arduraduna.

Horrela, leihatila bakarraren eredua gizarte-kohesiorako tresna gisa aurkeztu zen. Euskal gizarte-arloko adituek gaur egun EAEko 15 udalerri baino gehiagotan lanean dauden integrazioko eta enpleguko sektore arteko mahaien eredua aurkeztu zuten. Mahai horiek biztanleriaren eremu ahulenaren hiri-berroneratzean zentratzen dira. Puntu horri dagokionez, Opengelak atera duen ondorioetako bat hurrengoa da: finantza-merkatuan akats bat dago, biztanleriaren zati handi bat eraikinak birgaitzeko proiektuetatik kanpo uzten da. Hala, beharrezkoa da eztabaida zabal bat egitea egoera hori aldatzeko, finantza-mekanismoak ezarriz, eta herritarren sektore zabal horren beharrei erantzuteko botere publikoen zeregina zein izan daitekeen jorratuz.

Bestalde, ikerketaren munduko ordezkariek –Euskal Herriko Unibertsitateak eta Think-Tank BPIEk, Bruselan oinarritutakoak- hiri-berroneratzean ikuspegia aldatzeko beharra nabarmendu zuten, banakako eraikinen eta auzo-eskalaren ikuspegitik. Horren adibide da BPIEk (Buildings Performance Institute Europe) energia positiboko auzoei buruz argitaratu berri duen ikerketa.

Gainera, konferentzian euskal enpresak ere izan ziren, eta BIRTUOSS bezalako proiektu batean izandako esperientziaz hitz egin zuten. Proiektu horretan aktiboki integratzen da sektore pribatua, eraikuntza-enpresak edo ingurumen- eta teknologia-enpresak. Esperientziak erakutsi dienez, eskulan kualifikatuaren gabezia larriak daude beharrezko lanbide-profiletan, eta horrek zaildu egiten du ‘Europako berritze-garaia’ deritzona. Era berean, leihatila bakarraren eredua enpresa-sektorearekiko zalantzaz garatu da orain arte, eta uste denez, unea da industria aktiboki inplikatzeko, lankidetza publiko-pribatuko eredu sendo eta iraunkorretan. Europako ikuspegitik, Saint-Gobaingo ordezkari batek azpimarratu zuenez, Euskadiko enpresen erronkak Europako industriaren berdinak dira oro har. Gainera, BIRTUOSS proiektuan jarraitzen ari den diziplina anitzeko lankidetza nabarmendu zuen.

Azkenik, Eusko Jaurlaritzak nabarmendu zuenez, herritar parte-hartzaileekin, finantza-mekanismo eraginkorrekin eta eskulan ondo prestatua duen enpresa batekin ere, hiriak eskala handiko hiri-berroneratze integralaren bidez eraldatzeak erronka operatibo handi bat da. Horrela, Eusko Jaurlaritzak bi ekimen berritzaile aurkeztu zituen: batetik, eraikinaren pasaportea, etorkizun hurbilean jarraitu beharreko bidean erreferentzia izan daitekeen erregistro digitaleko sistema, eta, bestetik, Kataluniako Unibertsitate Politeknikoak, Cíclica Arquitectura SCCLrekin lankidetzan eta Opengelak finantzatuta, garatutako liburu digitala. Liburu digital hori mapa interaktibo eta pertsonalizagarriek osatzen dute, eta antolatzaileei berrikuntzak planifikatzen eta sinergiak identifikatzen lagun diezaiekete, auzoen energia-eraginkortasuna handitzeko.

Hala, ondorio hau atera zen hitzalditik: Europar Batasuneko ‘berritze-garaia’ une erabakigarri batean murgiltzen ari da, eta, beraz, orain gobernu nazionalek eta eskualdekoek ezarri behar dute modu eraginkorrean.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

EU Building Stock Observatory ezagutzen duzu?  

EU Building Stock Observatory

EU Building Stock Observatory ezagutzen duzu?  

EU Building Stock Observatory

EU Building Stock Observatory (BSO) Europako Batzordearen tresna bat da, eta helburu nagusi hauek ditu: EBko eraikinen parkeari buruzko informazio argia eskaintzea, egungo politika eta neurri energetikoen jarraipena babestea eta politikak prestatzeko etorkizuneko prozesuan laguntzea.

BSO datu-base bat eta datu-mapatzaile bat sartzeko diseinatuta dago. Gainera, grafikoak eta taula interaktiboak ematen dituzten informazio-orriak ere sartu ahal dira, EBko eraikin-parkearekin lotutako datuekin eta pantailan ikus eta ondoren erabiltzeko deskarga daitezkeen energia-kontsumoarekin lotuta.

Azken batean, energiarekin lotutako gai ugari jorratuko ditu. Informazioa emango du eraikinen parkeari, energia-kontsumoari, eraikuntza-elementuei eta instalatutako eraikuntza-sistema teknikoei, eraginkortasun energetikoaren ziurtagiriei, zero energia-kontsumoko eraikinei eta berritze-indizeei buruz, baina baita pobrezia energetikoari eta finantzaketari buruz ere.

Tresnaren egungo bertsioa berrikuntza garrantzitsu baten lehen urratsa da, eta 3 esparru lantzen ditu:

  • Eraikin-parkea 
  • Berritze-indizeak 
  • Energia-kontsumoa 

Euskal Autonomia Erkidegoan, Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio Sailak, Opengela proiektuaren barruan, tresna bat jarri zuen martxan eraikin eta etxebizitzetan energia-portaera kontrolatzeko. Hala, erabiltzaile bakoitzak, modu esklusiboan, energia-portaeraren monitorizazioari buruzko datuak kontsulta ditzake esteka honen bidez: https://www.stechome.net/monitorizacion/GV/ 

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

OPENGELA

Harpidetza zuzena

Logo