Uretamendi se renueva mediante el programa Opengela: más tiempo, más apoyo y nuevos espacios para recuperar el barrio

Uretamendi se renueva mediante el programa Opengela: más tiempo, más apoyo y nuevos espacios para recuperar el barrio

El Ayuntamiento de Bilbao y el Gobierno Vasco están llevando a cabo un ambicioso plan de regeneración urbana en Uretamendi, uno de los 25 barrios pertenecientes al programa Opengela. Esta iniciativa busca mejorar las condiciones de vida de sus habitantes mediante la rehabilitación de viviendas; el impulso a la accesibilidad; la renaturalización de espacios degradados y el fortalecimiento del tejido social.

Uretamendi, junto con Betolaza, cuenta con un parque de viviendas muy envejecido (media de 58 años) y graves carencias estructurales: apenas un 30% de los edificios tiene ascensor. Desde 2023, la sociedad municipal Surbisa realiza trabajos de mejora en 19 bloques, beneficiando a más de 200 viviendas. Estas actuaciones, que incluyen renovación de tejados, fachadas y estructuras dañadas por termitas, han movilizado 1’34 millones de euros, con importantes subvenciones públicas.

Además, el Gobierno Vasco ha declarado 143 edificios del barrio como Área de Rehabilitación Integrada, lo que permite acceder a ayudas reforzadas, en algunos casos de hasta el 100% del coste.

Para facilitar los procesos, Surbisa ha habilitado una oficina de proximidad (Opengela) donde vecinos reciben atención técnica y jurídica. También sufragará los proyectos técnicos necesarios para las obras, con ayudas que cubren hasta 10.000 euros por comunidad, lo que permitirá acceder más fácilmente a futuras subvenciones regionales o europeas.

Junto a las obras estructurales, se busca transformar los patios y plazoletas degradadas en espacios verdes de convivencia vecinal. Se han identificado seis puntos clave para su recuperación, entre ellos, Betolaza, 48. Las intervenciones contemplan pavimentación; instalación de vegetación; bancos; huertos y juegos, con ayudas que en Uretamendi alcanzarán hasta el 80% del coste.

Adaptación del calendario de subvenciones

Dado que muchos procesos se han ralentizado por las dinámicas vecinales, la escasez de materiales (por factores como la guerra en Ucrania) y conflictos con empresas adjudicatarias, el Gobierno Vasco ha aprobado una reprogramación del calendario de ejecución y justificación de ayudas. Aunque no se incrementa el importe total (455.507,60 euros), se amplía el plazo de justificación hasta diciembre de 2026 y se redistribuyen las anualidades previstas.

Esta modificación responde a la necesidad de gestionar dos nuevas líneas de ayuda: una para rehabilitación energética y accesibilidad, y otra para la renaturalización de espacios privados.

La directora de Regeneración de Barrios y Agenda Urbana, Ana Telleria, destaca que estos procesos requieren tiempo y cercanía: “No es solo una transformación física, sino también social y comunitaria. Por eso trabajamos junto a los ayuntamientos y vecinos, adaptándonos a sus necesidades reales”.

Este enfoque integral se extenderá a otros barrios como El Peñascal y Uribarri, y podría alcanzar en el futuro a 635 edificios de 16 zonas diferentes de Bilbao con más de 55 años de antigüedad. El objetivo es evitar el abandono de zonas vulnerables, fomentar la cohesión social y construir barrios más sostenibles, accesibles e inclusivos.

Fuentes: El Correo y portal Irekia

OPENGELA NEWSLETTER

Recibe todas las noticias relacionadas con Opengela.
Co-financiado por la Unión Europea. Los puntos de vista y opiniones expresadas son únicamente los de sus autores y no reflejan necesariamente los de la UE o CINEA. Ni la Unión Europea ni la autoridad financiadora pueden ser consideradas responsables de ellos.

Uretamendi renews itself through the Opengela programme: more time, more support and new spaces to recover the neighbourhood 

Uretamendi renews itself through the Opengela programme: more time, more support and new spaces to recover the neighbourhood 

Bilbao City Council and the Basque Government are carrying out an ambitious urban regeneration plan in Uretamendi, one of the 25 neighbourhoods belonging to the Opengela programme. This initiative seeks to improve the living conditions of its inhabitants by rehabilitating housing; promoting accessibility; renaturalising degraded spaces and strengthening the social fabric.

Uretamendi, together with Betolaza, has a very old housing stock (average 58 years old) and serious structural deficiencies: barely 30% of the buildings have lifts. Since 2023, the municipal company Surbisa has been carrying out improvement work in 19 blocks, benefiting more than 200 homes. These actions, which include renovation of roofs, façades and structures damaged by termites, have mobilised 1.34 million euros, with significant public subsidies.

In addition, the Basque Government has declared 143 buildings in the neighbourhood as an Integrated Rehabilitation Area, which allows access to increased aid, in some cases up to 100% of the cost.

To facilitate the procedures, Surbisa has set up a neighbourhood office (Opengela) where residents receive technical and legal assistance. It will also pay for the technical projects necessary for the works, with grants covering up to 10,000 euros per community, which will make it easier to access future regional or European subsidies.

In addition to the structural works, the aim is to transform degraded courtyards and small squares into green spaces for neighbourhood coexistence. Six key areas have been identified for their recovery, including Betolaza, 48. The interventions include paving; installation of vegetation; benches; vegetable gardens and playgrounds, with aid that will cover up to 80% of the cost in Uretamendi.

Adaptation of the subsidy calendar

Given that many processes have been slowed down by neighbourhood dynamics, the shortage of materials (due to factors such as the war in Ukraine) and conflicts with awarding companies, the Basque Government has approved a rescheduling of the timetable for execution and justification of subsidies. Although the total amount (455,507.60 euros) has not been increased, the deadline for justification has been extended until December 2026 and the planned annual payments have been redistributed.

This modification responds to the need to manage two new sources of aid: one for energy rehabilitation and accessibility, and the other for the renaturation of private spaces.

The Director of Neighbourhood Regeneration and Urban Agenda, Ana Telleria, stresses that these processes require time and proximity: «It is not only a physical transformation, but also a social and community one. That is why we work together with local councils and neighbours, adapting to their real needs».

This comprehensive approach will be extended to other neighbourhoods such as El Peñascal and Uribarri and could in the future reach 635 buildings in 16 different areas of Bilbao that are more than 55 years old. The aim is to prevent the abandonment of vulnerable areas, promote social cohesion and build more sustainable, accessible and inclusive neighbourhoods.

Sources: El Correo and Irekia website

OPENGELA NEWSLETTER

Receive all news related to Opengela
Co-funded by the European Union. The views and opinions expressed are solely those of the authors and do not necessarily reflect those of the EU or CINEA. Neither the European Union nor the funding authority can be held responsible for them.

Uretamendi eraberritzen da Opengela programaren bidez: denbora gehiago, laguntza gehiago eta gune berriak auzoa berreskuratzeko  

Uretamendi eraberritzen da Opengela programaren bidez: denbora gehiago, laguntza gehiago eta gune berriak auzoa berreskuratzeko  

Bilboko Udala eta Eusko Jaurlaritza asmo handiko hiri-berrikuntza plan bat egiten ari dira Uretamendin, Opengela programako 25 auzoetako batean. Ekimen honen helburua biztanleen bizi-baldintzak hobetzea da, etxebizitzak zaharberrituz, irisgarritasuna bultzatuz, hondatutako espazioak birnaturalizatuz eta gizarte-sarea indartuz.

Uretamendik, Betolazarekin batera, etxebizitza-parke oso zaharkitua du (58 urtekoa batez beste), eta egiturazko gabezia larriak ditu: eraikinen %30ak baino gutxiagok dute igogailua. 2023az geroztik, Surbisa udal sozietateak 19 bloketan egiten ditu hobekuntza lanak, eta 200 etxebizitza baino gehiago onuradun izan dira. Termitek kaltetutako teilatuak, fatxadak eta egiturak berritzea barne hartzen duten jarduera hauek non 1’34 milioi euro mobilizatu dituzte, diru-laguntza publiko garrantzitsuekin.

Horrez gain, Eusko Jaurlaritzak auzoko 143 eraikin Birgaitze Integratuko Eremu izendatu ditu, eta horrek laguntza indartuak eskuratzeko aukera ematen du, kasu batzuetan kostuaren %100era arte.

Prozesuak errazteko, Surbisak gertuko bulego bat (Opengela) prestatu du, bizilagunek arreta teknikoa eta juridikoa jaso dezaten. Obretarako behar diren proiektu teknikoak ere ordainduko ditu, erkidego bakoitzeko 10.000 eurora arteko laguntzak emanez, eta horrek aukera emango du etorkizunean eskualdeko edo Europako diru-laguntzak errazago eskuratzeko.

Egiturazko lanekin batera, degradatutako patio eta plazatxoak auzotarren elkarbizitzarako gune berde bilakatzea dute helburu. Bere errekuperaziorako sei puntu gako identifikatu dituzte, tartean, Betolaza, 48. Esku-hartzeek barne hartzen dituzte zolaketa, landarediaren instalazioa, eserlekuak, baratzeak eta jolasak, Uretamendin kostuaren %80raino iritsiko diren laguntzekin.

Diru-laguntzen egutegia egokitzea

Auzoetako dinamikek, material urritasuna (Ukrainako gerra bezalako faktoreengatik) eta enpresa esleipendunekin izandako gatazkek prozesua asko moteldu dituztenez, Eusko Jaurlaritzak laguntzak gauzatzeko eta justifikatzeko egutegiaren birprogramazioa onartu du. Zenbateko osoa handitu ez bada ere (455.507,60 euro), justifikatzeko epea 2026ko abendura arte luzatzen da, eta aurreikusitako urtekoak birbanatzen dira.

Aldaketa honek bi laguntza-lerro berri kudeatzeko beharrari erantzuten dio: birgaitze energetikorako eta irisgarritasunerako, eta espazio pribatuak birnaturalizatzeko.

Auzoak Berroneratzeko eta Hiri Agendako zuzendari Ana Telleriak nabarmendu du prozesu hauek denbora eta gertutasuna eskatzen dutela: “Ez da bakarrik eraldaketa fisiko bat, baita soziala eta komunitarioa ere. Horregatik, udalekin eta bizilagunekin batera lan egiten dugu, haien benetako beharretara egokituz”.

Ikuspegi integral hau beste auzo batzuetara zabalduko da, hala nola Peñascal eta Uribarrira, eta etorkizunean 55 urte baino gehiago dituzten Bilboko 16 eremu desberdinetako 635 eraikinetara irits liteke. Helburua eremu ahulen abandonua saihestea da, kohesio soziala sustatzea eta auzo jasangarriagoak, irisgarriagoak eta inklusiboagoak eraikitzea.

Iturriak: El Correo eta Irekia ataria

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Hiri-berroneratzea Euskadin: Etxebizitzaren, jasangarritasunaren eta energia-eraginkortasunaren erronkei heltzea

Hiri-berroneratzea Euskadin: Etxebizitzaren, jasangarritasunaren eta energia-eraginkortasunaren erronkei heltzea

ManagEnergy-k, Europako Batzordeak eskualdeko eta tokiko energia-agentziei zuzendutako ekimenak, artikulu bat argitaratu du bere webgunean, Euskadi bere auzorik zaharrenak bizi-eredu inklusibo eta klimarekiko erresistente bihurtzen ari dela aztertzeko, Opengela programaren bidez.

Azaldu dutenez, “etxebizitzen %30 berritzeko premia larrian daudenez, Euskadi hiri-berroneratzeko ahalegin ausart eta anbiziotsua egiten ari da. Opengela programaren bidez, BIRTUOSS proiektuan oinarrituta, eskualdea banakako birmoldaketatik auzoen erabateko eraldaketara igarotzen ari da”.

Gaineratu dutenez, «etxebizitza-ekimen bat baino, energia-eraginkortasuna, gizarte-ekitatea eta hiri-eraldaketa uztartzeko eredu boteretsu bat da».

Kontsultatu artikulu osoa hemen.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Urban regeneration in the Basque Country: Addressing housing, sustainability and energy efficiency challenges 

Urban regeneration in the Basque Country: Addressing housing, sustainability and energy efficiency challenges 

ManagEnergy, the European Commission’s initiative for regional and local energy agencies, has published an article on its website exploring how the Basque Country is transforming its older neighbourhoods into models of inclusive and climate-resilient living through the Opengela programme.

As they explain, “with 30% of its housing stock in urgent need of renovation, the Basque Country is leading a bold and ambitious urban regeneration effort. Through the Opengela programme, supported by the BIRTUOSS project, the region is moving from individual refurbishment to the complete transformation of neighbourhoods”.

They add thatmore than a housing initiative, it is a powerful model for combining energy efficiency, social equity and urban transformation”.

Read the full article here.

OPENGELA NEWSLETTER

Receive all news related to Opengela
Co-funded by the European Union. The views and opinions expressed are solely those of the authors and do not necessarily reflect those of the EU or CINEA. Neither the European Union nor the funding authority can be held responsible for them.

Regeneración urbana en el País Vasco: Abordar los desafíos de vivienda, sostenibilidad y eficiencia energética

Regeneración urbana en el País Vasco: Abordar los desafíos de vivienda, sostenibilidad y eficiencia energética

ManagEnergy, la iniciativa de la Comisión Europea destinada a las agencias regionales y locales de energía, ha publicado en su web un artículo en el que explora cómo Euskadi está transformando sus barrios más antiguos en modelos de vida inclusiva y resistente al clima a través del programa Opengela.

Tal y como explica, “con el 30% de su parque de viviendas en urgente necesidad de renovación, Euskadi está liderando un audaz y ambicioso esfuerzo de regeneración urbana. A través del programa Opengela, apoyado por el proyecto BIRTUOSS, la región está pasando de la rehabilitación individual a la transformación completa de barrios”.

Y añade que “más que una iniciativa de vivienda, es un poderoso modelo para combinar eficiencia energética, equidad social y transformación urbana”.

Consulta el artículo completo aquí.

OPENGELA NEWSLETTER

Recibe todas las noticias relacionadas con Opengela.
Co-financiado por la Unión Europea. Los puntos de vista y opiniones expresadas son únicamente los de sus autores y no reflejan necesariamente los de la UE o CINEA. Ni la Unión Europea ni la autoridad financiadora pueden ser consideradas responsables de ellos.

Bi tresna berrik Euskadiko eraikin bakoitzaren azterketa arkitektoniko, energetiko eta ekonomikoa egiteko aukera ematen dute

Bi tresna berrik Euskadiko eraikin bakoitzaren azterketa arkitektoniko, energetiko eta ekonomikoa egiteko aukera ematen dute

  • Opengela Ibilbide Orria eta Opengela komunitateak Cíclicak eta Kataluniako Unibertsitate Politeknikoak (UPC) sortutako bi tresna dira, eta Eusko Jaurlaritzaren finantziazioa dute.
  • Metodo honen bidez, euskal eraikin bakoitzarekin gertatuko denaren hipotesi bat landu daiteke, eta Eraikinaren Erregistro Digitalerako eta Berrikuntza Pasaporterako funtsezko informazioa eskaintzen du.
  • Ana Telleriak, Auzoak Berroneratzeko eta Hiri Agendako zuzendariak adierazi duenez, “bi tresna horien helburu nagusia da etxebizitzen berroneratzean parte hartzen duten eragile guztiei erabaki egokiak hartzen laguntzea: Administrazioari, profesionalei, sektoreko enpresei eta biztanleei, prozesuan parte hartzeaz gain, haiekin harremanak sendotu nahi baititugu”.

Eusko Jaurlaritzak, Ciclicarekin eta Kataluniako Unibertsitate Politeknikoarekin (UPC) elkarlanean, hiri berrikuntzaren kudeaketa eta plangintza birmoldatuko duten bi tresna aitzindari garatu ditu: Opengela Ibilbide Orria eta Opengela Komunitateak. Soluzio aurreratu horiek Euskadiko eraikin bakoitzaren azterketa arkitektonikoa, energetikoa eta ekonomikoa errazten dute, eta esparru bakarra eskaintzen dute erabakiak hartzeko eta bizilagunek etxebizitzak berroneratzean parte hartzeko.

Ana Telleria Eusko Jaurlaritzako Auzoak Berroneratzeko eta Hiri Agendako zuzendariak nabarmendu duenez, “tresna hauek pauso erabakigarria dira Euskadi jasangarriago eta bidezkoago lortzeko bidean”. Haren hitzetan, “etorkizunari datuetan oinarritutako plangintza sendo batekin begiratzeko aukera ematen digute, komunitate guztiek, beren tamaina edo ahultasuna kontuan hartu gabe, aldaketarekin onura lortu dezaketela ziurtatuz».

Diagnostiko integrala Opengela Ibilbide orriaren bidez

Opengela Ibilbide-orria funtsezko tresna da Administrazio publikoarentzat, eta 2050era begira euskal etxebizitza-parkea deskarbonizatzeko ibilbide-orriak sortzeko diseinatuta dago. UBEM (Hiri Eraikinen Eredu Energetikoa) teknologiaren bidez, eraikin bakoitza aztertzen du, eta lehentasunak identifikatzen ditu kokapenaren, eraikuntza-urtearen, energia-portaeraren eta beste adierazle batzuen arabera, hala nola ahultasun energetikoa. Horrek aukera ematen du komunitate bakoitzerako testuinguru pertsonalizatuak sortzeko eta politika publikoen eraginkortasuna ebaluatzeko, hala nola diru-laguntzak.

Telleriaren iritziz, “metodologia berri horiei esker, eta Euskal Autonomia Erkidegoko etxebizitzen eraginkortasun energetikoa hobetzeko epe luzerako ekintza-planera hurbilketa ahalbidetzen duen ikerketa gisa, EAEko etxebizitza guztien azterketa arkitektonikoa, energetikoa eta ekonomikoa egin da”. Kasu honetan, hiru lurraldeetako katastroetatik lortutako datu homogeneizatuak oinarri gisa erabili dira Euskadiko eraikinen datu-base bat sortzeko.

Hala, ibilbide-orria tresnaren bidez, erabiltzaileak hainbat sektore aukeratu eta lehenetsi ditzake, ezaugarri espezifikoen arabera: kokapen geografikoa (probintziak, udalerriak eta haien guneak, barrutiak edo kaleak), mota, eraikuntza-urtea, energia-portaera edo datu-basean sartutako aurretiazko segmentazioak, adibidez, energia-ahultasuna. “Horrek aukera ematen dio egoera desberdinak sortzeko, eta sartutako datuen arabera, aztertutako hautaketan kontuan hartutako eraikin guztiak, eta azken batean, etxebizitza parke osoa hartuko dituen berritze bide-orria lor daiteke”, azaldu dute Ciclicako arduradunek.

Beraz, sarrera-datuei lotutako politiken eraginkortasuna —diru-laguntzak eta abar— egiaztatu eta berretsi daiteke lortutako emaitzen bidez. Horiek egiaztatzeko, alderdi hauek erabil daitezke, besteak beste: azken errendimendua eta metatutakoa hobetzea, alderdi interesdunak kostuak denbora-tarte jakin batean banatzea eta industriari eskakizunak egitea. Ondoren, parke osorako eta kontuan hartutako segmentu bakoitzerako aukerarik onenak azter daitezke.

Telleriaren arabera, “Ibilbide-orria tresna analisi eta plangintza estrategikorako eta egoeren modelizaziorako tresna bat da, administrazio publikoak bere aldagai guztiak ekuazioan sar ditzakeen egiaztatzeko”. Gainera, Auzoak Berroneratzeko eta Hiri Agendako zuzendariak gehitu duenez, “erabilitako optimizazio-irizpideen arabera, eraikin bakoitzerako berritze-ibilbide bat ere ezartzen du, denboran zeharreko esku-hartzeak antolatuz, ekonomia- eta ingurumen-balantzeekin batera, eta energia-efizientziako gutxieneko arauetan ezarritako garapenaren arabera”.

Era berean, etxebizitza-parke osoarekin lan egiteak edo haren elementu batzuekin bakarrik lan egiteak informazioa azkar ikusteko tresnak izatea eragiten du. Emaitza sintetikoetatik harago, hainbat eskalatan irudikatu behar da eraikin-parkearen ezaugarrien banaketa geografikoa. Ildo horretan, ibilbide-orria tresnak etxebizitza-parkearen ikuskatzaile bat du, datuak ateratzeko aukera ematen duena eta erabakiak hartzea errazten duen bistaratze oso operatiboa eskaintzen duena.

Eraikinaren Erregistro Digitala eta Berroneratze Pasaportea

Ondorioz, behin ibilbide orri espezifiko bat aukeratuta parkerako -edo honen atal bat-, eraikin bakoitzari buruzko datu batzuk daude, Eraikinaren Erregistro Digitalerako eta Berroneratze Pasaporterako banakako laburpen bat ematen dutenak. Horrela, parkeko eraikin bakoitzaren ikuspegia lortzen da, denboran zehar izan duen bilakaerarekin batera.

Eraikin bakoitzerako definitutako informazio hori proiektuen arteko sinergiak bilatzeko ere erabil daiteke. Hiri proiektu horiek garatzeko aukera ematen du tresna horrek, kale, plaza edo auzo berean hainbat eraikinen esku-hartzeak txertatzeko plangintza eginez. Hiri-eskala horretan, tresnak sortutako borradoreetatik abiatuta, kalitate arkitektonikoko irizpideak barneratzen dira energia-berrikuntzako eta hiri-berroneratzeko proiektuetan.

Auzotarren indartzea Opengela komunitateekin

Bestalde, Opengela Komunitateak zerbitzuak jabeak eta errentariak berritze-prozesuan murgiltzea du helburu. Web-plataforma baten bidez, bizilagunek Eraikinaren Erregistro Digitalera eta Berrikuntza Pasaportera sar daitezke, eta orientazio teknikoa, administratiboa, finantzarioa eta osagarria jasotzen dute. Gainera, tresna horrek komunitate ahulenak lehenesten ditu, haien behar espezifikoetara laguntza-planak egokituz, trantsizio inklusiboa bermatzeko.

«Eraldaketa hau teknikoa ez ezik soziala ere izatea nahi dugu”, azaldu du Telleriak. Izan ere, Opengela Komunitateak tresnak “bizilagunak aldaketaren eragile aktibo bihurtzen laguntzen du, lehen eskuraezina zirudien prozesu batean parte hartzea erraztuz”, gaineratu du.

Tresna horretarako, zazpi adierazle nagusi hartzen dira kontuan. Arkitektoak higiezinen parkearen egungo egoeraz ari dira. Energia eta ekonomia alorrekoek berritze neurrien eragina aztertzeko aukera ematen dute. Hiru erabilera-kategoriek, eraikuntza-sistemak eta gailuek eraikinari buruzko informazio gehigarria ematen dute. Informazio hori auzo-bulegoko tokiko teknikariak bizilagunaren laguntzarekin hobetzen du.

Eraikinaren Erregistro Digitala bistaratzeko, eraikinaren informazio zehatza duen prototipo bat, berritze- eta finantziazio-plan bat eta erabakiak hartzen laguntzeko sistema bat erabiltzen da. Laguntza hori modu presentzialean edo birtualean eman daiteke, eta bi dokumentu horien borradorea finkatzearekin lotutako zereginak hartzen ditu kontuan, behar denaren arabera.

Azken batean, tresna horiek aurrerapen teknologikoa ez ezik, Euskadiko jasangarritasunarekiko eta gizarte-kohesioarekiko konpromisoa ere adierazten dute. Opengela ibilbide-orriarekin eta Opengela komunitateekin, Eusko Jaurlaritza hiri-berroneratzean erreferente gisa posizionatzen da, eta etorkizun berdeago eta bidezkoago baterako bidea zuzentzen du.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

Two new tools enable an architectural, energy and economic diagnosis of each building in the Basque Country

Two new tools enable an architectural, energy and economic diagnosis of each building in the Basque Country

  • Opengela Roadmap and Opengela Communities are two tools created by Cíclica and the Polytechnic University of Catalonia (UPC), with funding from the Basque Government.  
  • With this method it is possible to work on a hypothesis of what will happen to each building in the Basque stock, and it provides key information for the Digital Building Register and the Renovation Passport. 
  • Ana Telleria, head of Neighbourhood Regeneration and Urban Agenda of the Basque Government, assures that “the main objective of these two tools is to facilitate decision-making by all the agents involved in housing renovation: Administration, professionals, companies in the sector and residents, whom we want not only to involve in the process but also to empower”.

The Basque Government, in collaboration with Cíclica and the Polytechnic University of Catalonia (UPC), has developed two pioneering tools that will transform the management and planning of urban regeneration: Opengela Roadmap and Opengela Communities. These advanced solutions facilitate the architectural, energy and economic diagnosis of each building in the Basque Country, providing a unique framework for decision-making and neighbourhood involvement in housing renovation.

Ana Telleria, head of Neighbourhood Regeneration and Urban Agenda of the Basque Government, highlighted that “these tools are a decisive step towards a more sustainable and equitable Basque Country”. According to her, “they allow us to look to the future with solid, data-driven planning, ensuring that all communities, regardless of their size or vulnerability, can benefit from change”.

Comprehensive diagnosis with Opengela Roadmap

Opengela Roadmap is a key tool for public administration, designed to create roadmaps towards the decarbonisation of the Basque building stock with a view to 2050. Using UBEM (Urban Building Energy Model) technology, it analyses each building in the territory, identifying priorities according to its location, year of construction, energy performance and other indicators such as energy vulnerability. This makes it possible to generate customised scenarios for each community and to evaluate the effectiveness of public policies, such as subsidies and grants.

In the words of Telleria, “thanks to these new methodologies, and as part of the research that has enabled a first approach to the long-term Action Plan for improving the energy efficiency of the Basque Country’s building stock, an architectural, energy and economic diagnosis has been made of all the residential buildings in the Basque Autonomous Community”. In this case, the homogenised data obtained from the cadastres of the three territories have served as the basis for generating a database of buildings in the Basque Country.

Thus, through the Roadmap tool, the user can select and prioritise different sectors of the stock according to specific characteristics: geographical location – provinces, municipalities and their aggregated areas, districts or streets -, type, year of construction, energy performance or previous segmentations included in the database such as, for example, energy vulnerability. “This allows you to create different scenarios and, depending on the data entered, it is possible to obtain a renovation roadmap that covers all the buildings considered in the selection analysed, and ultimately, the entire stock as a whole”, explains Cíclica.

It is therefore possible to test and confirm the effectiveness of the policies associated with the inputs -subsidies, grants, etc.- through the results obtained. These can be checked in terms of, for example, final and cumulative performance improvement, cost distribution over time by the stakeholder or demands on the industry. The best options for the whole stock and for each of the segments under consideration can then be assessed.

According to Telleria, “the Roadmap tool is an instrument of analysis and strategic planning and scenario modelling to check the different variables that the public administration can introduce into the equation”. Moreover, she states that, “depending on the optimisation criteria used, it also provides a renovation itinerary for each building, organising the different interventions over time, together with their economic and environmental balances and in line with the evolution established in the minimum energy efficiency standards”.

Furthermore, working with the entire building stock -or only with some of its segments- implies having tools that allow for a quick visualisation of the information. Beyond the synthetic results of the scenarios, a precise visualisation of the geographical distribution of the characteristics of the building stock must be provided at various scales. In this sense, the Roadmap tool integrates a viewer of the building stock, which allows data to be extracted and offers a highly operational visualisation that facilitates decision-making.

Digital Building Register and Renovation Passport

Consequently, once a roadmap for the stock -or a segment of it- has been selected, a set of data on each building is available to provide an individual draft for the Digital Building Register and the Renovation Passport. In this way, a top-down view of each building in the stock is obtained, together with its evolution over time.

This information defined for each building can also be used to search for synergies between projects. The tool offers the possibility to develop these urban projects by planning the aggregation of interventions of different buildings in the same street, square or neighbourhood. It is at this urban scale where, based on the drafts generated by the tool, architectural quality criteria are introduced in energy renovation and urban regeneration projects.

Neighbourhood empowerment with Opengela Communities

On the other hand, Opengela Communities focuses on involving owners and tenants in the renovation process. Through a web platform, neighbours can access the Digital Building Register and the Renovation Passport, receiving technical, administrative, financial and support guidance. In addition, this tool prioritises the most vulnerable communities, tailoring support plans to their specific needs to ensure an inclusive transition.

“We want this transformation to be not only technical, but also social”, explains Telleria. The Opengela Communities tool helps “residents to become active agents of change, facilitating their participation in a process that might have seemed inaccessible before”, adds Telleria.

Seven main groups of indicators are considered for this tool. The architectural ones refer to the current situation of the building stock. The energy and economic ones allow to analyse the impact of renovation measures. Three categories of use, construction system and devices show additional information about the building and are improved by the local technician of the neighbourhood office with the support of the neighbour.

The visualisation of the Digital Building Register is based on a prototype with detailed building information; a renovation and financing plan; and a decision support system. This support can be provided face-to-face or virtually, and covers tasks related to the consolidation of the draft of these two documents as required.

In conclusion, these tools not only represent a technological advance, but also a commitment to sustainability and social cohesion in the Basque Country. With Opengela Roadmap and Opengela Communities, the Basque Government is positioning itself as a benchmark in urban regeneration, leading the way towards a greener and more equitable future.

OPENGELA NEWSLETTER

Receive all news related to Opengela
Co-funded by the European Union. The views and opinions expressed are solely those of the authors and do not necessarily reflect those of the EU or CINEA. Neither the European Union nor the funding authority can be held responsible for them.

Dos nuevas herramientas permiten hacer un diagnóstico arquitectónico, energético y económico de cada edificio de Euskadi

Dos nuevas herramientas permiten hacer un diagnóstico arquitectónico, energético y económico de cada edificio de Euskadi

  • Opengela Hoja de Ruta y Opengela Comunidades son dos herramientas creadas por Cíclica y la Universidad Politécnica de Catalunya (UPC), con financiación del Gobierno Vasco. 
  • Con este método se puede trabajar sobre una hipótesis de lo que ocurrirá con cada edificio del parque vasco, y aporta información clave para el Registro Digital del Edificio y el Pasaporte de Renovación. 
  • Ana Telleria, directora de Regeneración de Barrios y Agenda Urbana, asegura que “el gran objetivo de estas dos herramientas es facilitar la toma de decisiones de todos los agentes implicados en la rehabilitación de viviendas: Administración, profesionales, empresas del sector y residentes, a quienes queremos no solo implicar en el proceso sino empoderar”.

El Gobierno Vasco, en colaboración con Cíclica y la Universidad Politécnica de Cataluña (UPC), ha desarrollado dos herramientas pioneras que revolucionarán la gestión y planificación de la renovación urbana: Opengela Hoja de Ruta y Opengela Comunidades. Estas soluciones avanzadas facilitan el diagnóstico arquitectónico, energético y económico de cada edificio en Euskadi, proporcionando un marco único para la toma de decisiones y la implicación vecinal en la rehabilitación de viviendas.

Ana Telleria, directora de Regeneración de Barrios y Agenda Urbana del Gobierno Vasco, ha destacado que “estas herramientas son un paso decisivo hacia una Euskadi más sostenible y equitativa”. Según ella, “nos permiten mirar al futuro con una planificación sólida y basada en datos, asegurando que todas las comunidades, sin importar su tamaño o vulnerabilidad, puedan beneficiarse del cambio».

Diagnóstico integral con Opengela Hoja de Ruta

Opengela Hoja de Ruta es una herramienta clave para la Administración pública, diseñada para crear hojas de ruta hacia la descarbonización del parque inmobiliario vasco con la vista puesta en 2050. Mediante la tecnología UBEM (Modelo Energético de Edificios Urbanos), analiza cada edificio del territorio, identificando prioridades según su ubicación, año de construcción, comportamiento energético y otros indicadores como la vulnerabilidad energética. Esto permite generar escenarios personalizados para cada comunidad y evaluar la eficacia de las políticas públicas, como las ayudas y subvenciones.

En palabras de Telleria, “gracias a estas nuevas metodologías, y como parte de la investigación que ha permitido una primera aproximación al Plan de acción a largo plazo para la mejora de la eficiencia energética del parque edificado del País Vasco, se ha realizado un diagnóstico arquitectónico, energético y económico de todos los edificios residenciales de la CAV”. En este caso, los datos homogeneizados obtenidos de los catastros de los tres territorios han servido de base para generar una base de datos de edificios de Euskadi.

Así, mediante la herramienta Hoja de Ruta, el usuario puede seleccionar y priorizar diferentes sectores del parque en función de características específicas: ubicación geográfica -provincias, municipios y sus áreas agregadas, distritos o calles-, tipo, año de construcción, comportamiento energético o segmentaciones previas incluidas en la base de datos como puede ser, por ejemplo, la vulnerabilidad energética. “Esto le permite crear diferentes escenarios y en función de los datos introducidos, es posible obtener una hoja de ruta de renovación que abarque todos los edificios considerados en la selección analizada, y en última instancia, todo el parque en su conjunto”, explican desde Cíclica.

Por lo tanto, es posible comprobar y confirmar la eficacia de las políticas asociadas a los datos de entrada -ayudas, subvenciones, etc.- a través de los resultados obtenidos. Éstos pueden comprobarse en términos de, por ejemplo, mejora del rendimiento final y acumulado, distribución de los costes en el tiempo por la parte interesada o exigencias a la industria. A continuación, pueden evaluarse las mejores opciones para el conjunto del parque y para cada uno de los segmentos considerados.

Según Telleria, “la herramienta Hoja de Ruta es un instrumento de análisis y planificación estratégica y de modelización de escenarios para comprobar las distintas variables que la Administración pública puede introducir en la ecuación”. Además, añade la directora de Regeneración de Barrios y Agenda Urbana, “en función de los criterios de optimización utilizados, también proporciona un itinerario de renovación para cada edificio, organizando las diferentes intervenciones a lo largo del tiempo, junto con sus balances económicos y medioambientales y en línea con la evolución establecida en las normas mínimas de eficiencia energética».

Asimismo, trabajar con todo el parque de edificios -o sólo con algunos de sus segmentos- implica disponer de herramientas que permitan una rápida visualización de la información. Más allá de los resultados sintéticos de los escenarios, se debe proporcionar una visualización precisa a varias escalas de la distribución geográfica de las características del parque de edificios. En este sentido, la herramienta Hoja de Ruta integra un visor del parque inmobiliario, que permite extraer datos y ofrece una visualización muy operativa que facilita la toma de decisiones.

Registro Digital del Edificio y Pasaporte de Renovación

En consecuencia, una vez seleccionada una hoja de ruta específica para el parque -o un segmento de este-, se dispone de una serie de datos sobre cada edificio que proporcionan un borrador individual para el Registro Digital del Edificio y el Pasaporte de Renovación. De este modo, se obtiene una visión descendente de cada edificio del parque, junto con su evolución a lo largo del tiempo.

Esta información definida para cada edificio también puede utilizarse para buscar sinergias entre proyectos. La herramienta ofrece la posibilidad de desarrollar estos proyectos urbanos planificando la agregación de intervenciones de diferentes edificios en una misma calle, plaza o barrio. Es en esta escala urbana donde, a partir de los borradores generados por la herramienta, se introducen criterios de calidad arquitectónica en los proyectos de renovación energética y regeneración urbana.

Empoderamiento vecinal con Opengela Comunidades

Por otro lado, Opengela Comunidades se centra en involucrar a los propietarios e inquilinos en el proceso de renovación. A través de una plataforma web, los vecinos pueden acceder al Registro Digital del Edificio y al Pasaporte de Renovación, recibiendo orientación técnica, administrativa, financiera y de acompañamiento. Además, esta herramienta prioriza las comunidades más vulnerables, adaptando planes de apoyo a sus necesidades específicas para garantizar una transición inclusiva.

«Queremos que esta transformación no solo sea técnica, sino también social” ha explicado Telleria. Y es que la herramienta Opengela Comunidades ayuda a que “los vecinos se conviertan en agentes activos del cambio, facilitando su participación en un proceso que antes podía parecer inaccesible”, ha añadido.

Para esta herramienta se tienen en consideración siete grupos principales de indicadores. Los arquitectónicos se refieren a la situación actual del parque inmobiliario. Los energéticos y económicos permiten analizar el impacto de las medidas de renovación. Tres categorías de uso, sistema constructivo y dispositivos muestran información adicional sobre el edificio y que mejora el técnico local de la oficina de barrio con el apoyo del vecino o la vecina.

La visualización del Registro Digital del Edificio se basa en un prototipo con información detallada del edificio; un plan de renovación y de financiación, y un sistema de apoyo en la toma de decisiones. Este apoyo puede prestarse de forma presencial o virtual, y abarca las tareas relacionadas con la consolidación del borrador de estos dos documentos según sea necesario.

En definitiva, estas herramientas no solo representan un avance tecnológico, sino también un compromiso con la sostenibilidad y la cohesión social en Euskadi. Con Opengela Hoja de Ruta y Opengela Comunidades, el Gobierno Vasco se posiciona como un referente en regeneración urbana, liderando el camino hacia un futuro más verde y justo.

OPENGELA NEWSLETTER

Recibe todas las noticias relacionadas con Opengela.
Co-financiado por la Unión Europea. Los puntos de vista y opiniones expresadas son únicamente los de sus autores y no reflejan necesariamente los de la UE o CINEA. Ni la Unión Europea ni la autoridad financiadora pueden ser consideradas responsables de ellos.

Arrakastaz amaitu da Beraun auzoko bi eraikinetako 63 etxebizitzen birgaitze integrala

Arrakastaz amaitu da Beraun auzoko bi eraikinetako 63 etxebizitzen birgaitze integrala

Agintariak Aldakoenea eraikinean

Duela bi urte hasi zen Beraungoko (Errenteria) zati baten eraldaketa, Opengela programan dauden 21 auzoetatik bat. Hala, 63 etxebizitza osorik birgaitu dira, eta espazio publikoa urbanizatu eta hobetu da. Hiri-berroneratze plan hau, Errenteriako Udalak eta Eusko Jaurlaritzak bultzatu dute, auzoteriaren laguntzarekin.

Nabarmendu behar da, Eusko Jaurlaritzak adierazi duen bezala, «eragiketa osoak blokeen egitura, eraikuntza eta bizigarritasun egokitzapena bermatzeko beharrezkoak diren jarduketak egitea ahalbidetu duela, eta haien eraginkortasun energetikoa hobetzeko balio izan duela, SATEaren eta fatxada aireztatuaren bidez». Era berean, espazio publikoa berritzeko eta ekipamenduak hobetzeko, bi plaza berri sortu dira Beraun kalean; mugikortasun jasangarri eta segururako moduak hobetu dira, eta igogailuak eraiki dira Juan Crisostomo, Aita Donostia eta Mauricio Ravel kaleen artean. Halaber, aparkaleku-eraikin berria eraiki da Beraun kalearen amaieran, eta lur gaineko aparkalekua frontoiaren aurrean.

Era berean, planak Aldakoenea eraikina birgaitzea ere jaso du, erabilera anitzeko udal-ekipamendu gisa erabiltzeko, herritarrei adeitasun emateko ZU! zerbitzuaren espazio bat sortuz; gizarte-zerbitzuetarako beste bat, eta, azkenik, liburutegiak herritarren erabilerarako.

Hala ere, Denis Itxaso, Etxebizitza eta Hiri Agendaren sailburuak auzora egindako bisitan zehaztu duenez, «sailak espazio publikoa urbanizatzeko eta hobetzeko lanekin jarraitzen du», obrak lehenbailehen amaitutzat emateko.

Hori guztia ez zen posible izango hurbiltasun bulegoaren (Opengela) laguntza eta aholkularitzarik gabe, auzotarrei eta komunitate administratzaileei, diru-laguntzak eskatu eta tramitatzeko leihatila bakar gisa funtzionatuz eta auzotarren eta administrazioaren arteko koordinazio lanak garatuz birgaitze lanak martxan jarri eta gauzatu dutenak. Izan ere, sailburuak nabarmendu du honen “funtsezko zeregina” proiektuaren kudeaketan eta laguntzan egon dela.

OPENGELA NEWSLETTER

JASO ITZAZU OPENGELAREKIN LOTUTAKO ALBISTE GUZTIAK
Europar Batasunak kofinantzatua. Adierazitako ikuspuntuak eta iritziak egileenak baino ez dira, eta ez dituzte nahitaez EBrenak edo CINEArenak islatzen. Europar Batasuna eta finantzaketa-agintaritza ezin dira horien erantzuletzat jo.

OPENGELA

Successful subscription

Logo

OPENGELA

Suscripción correcta

Logo

OPENGELA

Harpidetza zuzena

Logo