“Opengelak Otxarkoagako eraikinak ez ezik, erabiltzen ez ziren espazioak ere birgaitzeko aukera eman digu”

Bilbo Opengela proiektuaren bi esperientzien artean, pilotu bat bultzatzen du. Otxarkoaga auzoan bulego bat sortu da eraikinak birgaitzeko prozesu osoan bizilagunei laguntzeko. Europako proiektu honen esparruan, 16 atari eta 240 etxebizitza dituzten bost eraikin-bloketan jarduten da.

Otxarkoagaren kasuan, Txontako (Eibar) beste pilotua ez bezala, berezitasuna da etxebizitza gehienak (% 60 inguru) jabetza publikokoak direla, Bilboko Udal Etxebizitzak sozietatearen bitartez. Elkarte honen Lehendakaria eta Etxebizitza Saileko zinegotzi delegatua Jon Bilbao da.

Bilboko Udalak asmo handiko plana du Otxarkoaga auzoan hiria berroneratzeko, Orain Otxar planarekin. Esparru horren barruan dago Opengela proiektua eta duela ia bi urtetik martxan dagoen auzo-bulegoa. Nola baloratzen duzu proiektuaren ibilbidea orain arte?

Oso esperientzia positiboa izaten ari da. Proiektuak, etxebizitza eraikinak birgaitzeaz gain, auzoan erabiltzen ez ziren espazioak birgaitzea eta Otxarkoagan bizitza eta zerbitzu berriak ematea ahalbidetu digu. Bulegoak birgaitze-obren aurrerapenen tokiko ikuspegia izateko aukera ematen du, eta etxebizitza bakoitzean gertatzen ari denaren benetako kontzientzia izateko aukera ematen du, erabaki egokiagoak hartu ahal izateko.

Kasu honetan, Udala proiektuaren sustatzailea izateaz gain, proiektuaren parte diren etxebizitza horietako askoren jabea ere bada. Zer ikasketa eta ondorio ateratzen dira baldintza bikoitz horretatik?

Otxarkoagan eta Bilboko beste auzo batzuetan egindako antzeko jardueretan oinarritu gara, eta, beraz, proiektu honetan lortutako esperientzia hori erabiltzeko aukera eman zigun. Jabetza publiko-pribatuetan proiektuei ekiteko ideia oso egokia iruditzen zaigu, eta bi aldeak hori sustatu dute. Jabeak pozik daude Udal Etxebizitzako langileen profesionaltasunarekin eta inplikazioarekin proiektuetan, eta gu, berriz, proiektu parte-hartzaileetan eta obren egunerokotasunean.

Ze erreakzio izaten ari dira bizilagunek? Zer jarrera somatu duzu bulegoa sortzearen inguruan eta horrek eragin duen guztiarekin?

Uste dugunez, bulegoa oso ondo ibilbide hona izaten ari da. Obrek eragiten dieten pertsonek badakite nora jo obra garrantzitsu honetan sor daitekeen edozein zalantzaren aurrean, eta prozesu horietan parte hartzen duten eragile guztiekin hobeto antolatzeko aukera ematen digu.

Auzo kaltebera da. Zer zailtasun aurkitzen ari dira han esku hartzeko, eta nola konpontzen ari dira?

Zailtasun handiena birgaitze-lan handi horiek dakartzaten ziurgabetasuna da, beste auzo batzuetan gertatzen ez dena. Arazoak banan-banan tratatzen ditugu, eta kontsulta bakoitzari irtenbideak ad hoc ematen saiatzen gara. Proiektuen gardentasuna eta etengabeko informazioa lagungarriak dira hain proiektu luzeen eragozpenei aurre egiteko.

Nola ematen ari da eraikinak birgaitzeko proiektuen finantzaketa?

Gaur egun, derrama-programa zabal baten bidez bideratzen ari da, diru-laguntzen bidezko finantzaketa publikoarekin eta erakunde pribatuen eta obren esleipendun diren eraikuntza-enpresen finantzaketa-hobekuntza erantsiekin batera. Berariazko lan-metodologia egin da.

Europako proiektua 2022an amaituko da. Urte hauetako ezagutzarekin, zer esango zenioke eredu hori Euskadin zein Europan aplikatzeko interesa duen beste edozein udalerriri?

Beren udalerrietan horrelako mekanismoak ezartzera animatzen diet. Auzo askok horrelako proiektuei ekiteko beharra dute, eta auzo-bulegoak izateak banakako laguntza-lana errazten du.